www.7dak.fora.pl

Paweł_39

Znalazłem taką oto książkę. "Mój Wrzesień" Stanisława Tuszkowskiego.

[link widoczny dla zalogowanych]

W sieci wyczytałem, że to wspomnienia oficera artylerii konnej z września 1939 r. Czy ktoś to czytał?

kiler

Są to wspomnienia artylerzysty, ale z 1 PAL. Całkiem ciekawe, opisują szlak bojowy 1 DPLeg.

Z tą książką związana jest jeszcze jedna ciekawostka, o której wspominałem już na forum Cytadeli, ale i tu powtórzę: warto ją przeczytać razem z książką Wojciecha Żukrowskiego "Dni klęski". Dlaczego ? Otóż obaj panowie spotkali się w trakcie kampanii pod Różanem i owo spotkanie obaj opisali w swoich książkach, lecz każdy w troszkę inny sposób - porównanie wychodzi po części ciekawie a po części humorystycznie.

Warto też wspomnieć kim był Wojciech Żukrowski, autor "Dni klęski": jest to twórca scenariuszy do filmów: "Lotna", "Kierunek Berlin", "Ostatnie dni", "Zwycięstwo" a także do "Potopu" Jerzego Hoffmana. Był posłem na Sejm PRL VI, VII, VIII i IX kadencji z okręgu Chorzów. W latach 1983-1989 był przewodniczącym Krajowej Rady Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. W 1981 jednoznacznie i publicznie poparł generała Jaruzelskiego i wprowadzenie stanu wojennego.
Jednak jednocześnie był też wieloletnim przyjacielem Karola Wojtyły, którego poznał gdy pracowali razem w kamieniołomie na Zakrzówku w Krakowie. Żukrowski był nawet na ingresie polskiego Papieża. Korespondowali też ze sobą i spotykali się podczas wizyt Jana Pawła II w Polsce. Był także długoletnim przyjacielem ks. Jana Twardowskiego. Żukrowski był pierwszym czytelnikiem i recenzentem jego wierszy. Znali się z lat 40., kiedy Jan Twardowski był jeszcze w seminarium. Dodatkowo warto wspomnieć, że Żukrowski był też oficerem AK: walczył w zgrupowaniu "Żelbet" w Krakowie. Jak widać była to postać mocno nietuzinkowa.

Na koniec zaznaczam, że "Dni klęski" nalezy czytać z pewnym dystansem: książka kończy się sceną, gdzie pod koniec września młody podchorąży zagrożony niemiecką niewolą przyłącza się do oddziału żołnierzy radzieckich, którzy właśnie wkroczyli na wschodnie tereny Polski, bo wierzy, że razem z nimi będzie mógł dalej walczyć z hitlerowskim najeźdźcą - dalszy komentarz chyba zbędny. Jednak pomijając kilka propagandowych wstawek jest to bardzo ciekawa opowieść o wrześniowych losach artylerzysty.

Paweł_39

Książka "Mój wrzesień" jest naprawdę świetnym materiałem historycznym. Opis bitwy pod Różanem to instrukcja pracy artylerii na punkcie obserwacyjnym i łącznosci Smile

Bitwa pod Różanem, Stanisław Truszkowski jest oficerem 1 PAL, któy chwilowo ma dowodzić artylerią 61 PAL oraz 11 plutonu artylerii pozycyjnej. Ten ostatni wyposażony był w armaty prawosławne, a jak wynika z opisu były to armaty nieprzerobione, czyli 76,2 mm.

Fragmenty:

[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]

Piotrek

Zgadza się, jest tam masa bardzo szczegółowo opisanych detali z pracy oficera obserwacyjnego, łącznie z przygotowaniem p.o. w leju po bombie, ciągnięciu linii telefonicznych, itd. Jest też zdaje się epizod ustawienia baterii w miejscu wyschniętego bagna. Niemcy mieli je zaznaczone na mapie, więc nie strzelali w to miejsce, wiedząc, że na bagnie żadnych dział ustawić się nie da.

Paweł_39

To o bagnie to właśnie opisany w powyższych fragmentach 11 pluton artylerii pozycyjnej. Ale im dalej w las w tej książce, tym ciekawsze fragmenty. Już wiem, że telefonista, po oddaniu ognia z baterii, musi na p.o. zameldować "oddane!". Smile

major Misiaczek

Potwierdza to również zasadę, że nieprzerobione prawosławki z zapasem starej amunicji trafiały do rejonów fortecznych.

Paweł_39

W sierpniu 1939 roku w WP na stanie, było 425 sztuk armaty wz.02/26 oraz 89 sztuk nieprzerobionych armat wz.02, czyli ogólnie 514 armat "prawosławnych". Do piechoty i artylerii konnej trafiło 466 armat. Podobno cały KOP miał nieprzerobione armaty wz.02. Jak widać dodajmy do tego plutonu pozycyjne w rejonach umocnionych.

major Misiaczek

Pamiętam, że na wyposażenie ciężkich schronów bojowych (tradytorów artyleryjskich) Obszaru Warownego Śląsk (umieszczone na drewnianych prowadnicach) miały trafić prawosławne, ale nie pamiętam w jakim kalibrze. Podobne schrony budowano również na granicy wschodniej i tam pewnie miały trafić te z zapasów szkolnych, nieprzerobione. Wymaga to jednak sprawdzenia w źródłach.

Paweł_39

Umocnienia na wschodzie obstawiał KOP i plutony artylerii jakie powstały w 1939 r. były uzbrojone właśnie w nieprzerobione prawosławne.

kiler

Nie pomnę tego dokładnie, ale "podchorąży" ze wspomnień Truszkowskiego, czyli Żukrowski pisał chyba w "Dniach klęski", że ich działa pozbawione były celowników artyleryjskich i miały być przystosowane do zwalczania czołgów strzałami "na wprost".

Jako uzupełnienie tekstu wklejonego przez Pawła polecam doczytać w "Dniach klęski" co jeszcze według Żukrowskiego zrobił pan kapitan w trakcie ostrzału a co raczej nie nadawało się do jego wspomnień ani dla Was do rekonstrukcji Laughing

Paweł_39

"Piechurzy i artylerzyści żwawo pomknęli ku widniejącej ścianie lasu, który krył nasze baterie. Ostatni biegł Klimczuk, niosąc pełną menażkę miodu. BIegł ostatni, uważając by nic z cennego płynu nie uronić, więcej oglądając się na menażkę niż na pekające granaty. Wojna juz urobiła go na żołnierza"

Paweł_39

Z opisu bardzo krwawej bitwy pod Kałuszynem:

"Podporucznik Truszkowski prowadzi do szturmu, na pasie ma zatkany cały rząd granatów obronnych. Jakaś kula trafia w zapalnik - z młodego oficera zostaje krwawy strzęp."

uslow

Świetna książka. Pierwszy raz przeczytałem ją 10 lat temu, teraz odświeżyłem. Smile