www.7dak.fora.pl

Paweł_39

Czekając, aż Łuki umieści na stronie, wrzucę i tutaj:

Pożar w fabryce AKWAWIT

Dnia 19 maja 1937 r. w Poznaniu doszło do wydarzenia, które pozwoliło żołnierzom 7 Dywizjonu Artylerii Konnej na pokazanie swojej obywatelskiej postawy. Około godziny 16:00, przez Poznań przeszła gwałtowna burza. Jeden z piorunów trafił w wielki zbiornik z 2 mln ton spirytusu w zakładzie „Akwawit”, czy ul. Północnej, obok rzeźni miejskiej, wywołując najpotężniejszy pożar w międzywojennym Poznaniu.

Mapka terenu

Wiatr przeniósł płomienie na sąsiednie tereny. Pożar szybko się rozprzestrzeniał, a płonący spirytus dotarł do pobliskich zakładów drukarskich Putiatyckiego. Spłonęły warsztaty stolarskie i ślusarskie oraz trzy cysterny kolejowe na bocznicy. Ogień zagroził Zaułkowi św. Wojciecha oraz znajdującemu się tam kościołowi. Płonęły drzewa w ogrodzie Patiatyckiego, czy też słupy telegraficzne przy ul. Północnej.

Przybyła na miejsce straż pożarna zastała morze ognia. Pod dowództwem komendanta Jana Kiedacza, rozpoczęto gaszenie od ul. Północnej i ul. Bóźniczej. Udało się im dotrzeć do wciąż szczelnych zbiorników ze spirytusem i do dzięki ich obronie pożar nie rozprzestrzenił się. Użyto 25 węży oraz 8 oddziałów straży pożarnej i saperów z 7 Batalionu Saperów z koszar przy ul. Rolnej. Przybyli także żołnierze z 7. Batalionu Telegraficznego z pobliskiej Cytadeli. Straż kolejowa zabezpieczała teren dworca „Tama garbarska”, a straż rzeźni miejskiej (utworzona w 1936 r.) – teren od strony rzeźni, gdzie ewakuowano bydło.

O godzinie 18:00 przybyła zmotoryzowana Ochotnicza Straż Pożarna z Lubonia. Natychmiast wysłano ich do zluzowania prądowych przy wężach, którzy mieli utrudnioną pracę, ze względu na wysoką temperaturę. Saperzy zaczęli zasypywać płonący spirytus ziemią donoszoną z miejsc niezalanych.

Ppor Stefan Rożałowski. We wrześniu 1939 r. znajdzie się w 4 DAK i polegnie pod Olszewem

Tymczasem na miejsce przybyła grupa 14 szeregowych pod dowództwem ppor. Stefana Rożałowskiego z 7 Dywizjonu Artylerii Konnej. Był to prawdopodobnie oddział zebrany spontanicznie, gdyż 7 DAK nie posiadał stałej straży ogniowej. Dzięki ich pomocy oraz innych oddziałów pożar udało się opanować. Ofiar w ludziach nie było, za to straty materialne były ogromne.

Postawa wojska została szeroko nagłośniona przez radio i prasę. Dowódca 7 DAK ppłk dypl. Andrzej Czerwiński nagrodził żołnierzy dywizjonu kwotami pieniężnymi w łącznej wysokości 100 zł. Pieniądze te przekazano na rachunek Spółdzielni Wojskowej 7 DAK, na cele konsumpcyjne.

major Misiaczek

Rzeczywiście o tym pożarze było głośno. Kilka spraw:
- ulica Bóźnicza (tak nazywa się do dziś od pobliskiej bóźnicy/ Nowej Synagogi,
- 7. Batalion Saperów Wielkopolskich stacjonował w koszarach przy ul. Rolnej / Saperskiej/ Pionierskiej,
- komendant Kiedacz to Jan (zmarł 21.12.tego roku) stryj późniejszego ppłk. Zbigniewa Kiedacza dowodzącego odtworzoną 15-stką,
- po dawnej fabryce Akwawitu pozostało do dziś niewiele, ten pożar był w zasadzie początkiem jej końca (zabroniono odbudowy niebezpiecznych zbiorników w centrum miasta); do dziś na tym terenie została po nich brama i zbiornik p-poż. (!)
- piękny opis gaszenia przez wojsko można znaleźć w "To był też mój Poznań" Władysława Czarneckiego.

Paweł_39

Ok, dzięki, naniosłem zmiany.

major Misiaczek

Bardziej "samo się rozpadło". Jest dokładny opis, jak wojsko gasiło (technicznie), choć w tym miejscu bez podania jednostki.

Schrek

Po pierwsze wielce ciekawy temat skąd ten plan???
po drugie co do wojska to najwięcej zdziałali żołnierze z 7. batalionu telegraficznego z Koszar Północnych i z Cytadeli najszybciej dotarł oficer dyżurny wraz z drużyna alarmową.
Z 7. dakW tez pewnie to była drużyna alarmowa ale z Sołacza
trochę daleko, trzeba by sprawdzić czy akurat dak nie miał w tym czasie jakiegoś dyżuru w ramach warty garnizonowej???
Parę fotek z NAC

major Misiaczek

Piękny rząd beczek okowity Razz

Wspaniała panorama ówczesnego Poznania z Nową synagogą. Fajne zdjęcia.
Jeśli chodzi o wspomniane wojsko w materiale (saperów) mogli to również być żołnierze wojsk kolejowych stacjonujący częściowo w koszarach północnych, częściowo w Cytadeli. Question

Paweł_39

7 DAK wystawiał warty garnizonowe następujące:
1) Ul. Artyleryjska
2) magazyny przy Składnicy Materiałów Intendentury
3) Warownia nr IVa
4) Warownia nr VII

Wiosną 1939 dodatkowo posterunek ochrony transportów kolejowych przy ul. Kolejowej. Do tego w Komendzie Miasta rotacyjnie drużyna łączności, ale oni na pewno nie mogli zejść z posterunku.

Szukałem nawet jaki to dzień tygodnia był i czy nie była to grupa żołnierzy idących np. z oficerem do synagogi, czy innej świątyni, ale nie.

Piotrek

To były warownie - stare forty pruskie, nie wartownie.

szeregowy-sztuk

8 oddziałów straży pożarnej- czyli 8 wozów? Takimi siłami gasić taki pożar to naprawdę coś ciężkiego. Jeszcze wtedy węże przekroju 25. Naprawdę ciężka robota, nie ma co się równać dzisiejszej technologi Smile

szeregowy-sztuk

Kurde, znalazłem u siebie artykuł w gazecie o tym pożarze Smile

Rocznik 37 "Ilustracja Polska".
Na górze jest już jedno zdjęcie które pojawiło się w tym artykule Smile

Paweł_39

I okazuje się teraz, że grupa kanonierów pod dowództwem Ppor Stefana Rożałowskiego, która ruszyła na pomoc do Akwawitu to nie przypadkowa zbieranina. Różałowski dowodził strażą pożarną koszar Sołackich, wraz z plut. Świderskim. Według Orędownika Ostrowskiego z 24 listopada 1936 r. straż pożarna z Sołacza ruszyła na pomoc folwarkowi uniwersyteckiemu po drugiej stronie ulicy.

Schrek

No to się zaczyna robić kolejna historia Wink